“ดร.ธรณ์” อุ่นใจ ปะการังโลซินยังพอมีทางรอด หวังเป็นอุทาหรณ์คนรักทะเลช่วยกันดูแล

จากกรณี เพจ “IMAN Camera” ได้โพสต์ภาพที่เผยให้เห็นอวนขนาดใหญ่ปกคลุมปะการังบริเวณใกล้กับเกาะโลซิน ที่เป็นแหล่งดำน้ำที่มีชื่อเสียงอย่างมากของประเทศไทย เนื่องจากมีลักษณะคล้ายกองหินตั้งอยู่กลางทะเลโผล่พ้นขึ้นมาเหนือน้ำประมาณสิบเมตร ห่างไกลจากชายฝั่ง จ.ปัตตานี ประมาณ 72 กิโลเมตร แต่เบื้องล่างเต็มไปด้วยปะการังจำนวนมาก

ต่อมา “กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง” เผยภาพเจ้าหน้าที่ทำภารกิจเก็บกู้อวนยักษ์ที่ตกคลุมแนวปะการัง เกาะโลซิน จ.ปัตตานี ได้อย่างสำเร็จ น้ำหนักอวนรวม 800 กก. พบปะการังเสียหายประมาณ 550 ตารางเมตรอย่างไรก็ตาม เมื่อวันที่ 21 มิ.ย. ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านนิเวศน์ทางทะเล และรองคณบดี คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้ออกมาโพสต์ข้อความถึงความเสียหายของอวนขนาดใหญ่จ่อปะการังว่า “แผลเป็นที่เห็นชัด”

หลังจาก ปฏิบัติการกู้ชีพโลซิน มีหลายเรื่องที่เราเรียนรู้และอีกบางเรื่องที่ไปต่อได้ เรื่องแรกที่จะบอกเพื่อนธรณ์คือผลจากอวนที่ติดแนวปะการัง แน่นอนว่านี่ไม่ใช่ครั้งแรก ยังมีเศษอวนติดปะการังอีกนับร้อยแห่งในทะเลไทย แต่นี่คือครั้งแรกที่เรามีข้อมูลมากมาย มีภาพถ่ายจากมุมมองต่างๆ ดังเช่นมุมนี้ อวนที่พาดปะการังมาเดือนเศษ ส่งผลกระทบอย่างไร ตรงจุดที่โดนอวนทับโดยตรง ปะการังตาย เห็นเป็นแถบสีขาว บริเวณที่โดนคลุม แสงน้อยลง น้ำหมุนเวียนไม่ดี ปะการังเริ่มมีสีซีด หากปล่อยทิ้งไว้ สาหร่ายเกาะอวนมากขึ้น แสงส่องน้อยลงเรื่อยๆ ปะการังจะฟอกขาวหมดก้อน ในขณะเดียวกัน ปะการังที่ถูกทับจนตาย รอบๆ อาจเกิดโรคและขยายตัวออกไป จนตายทั้งก้อนเช่นกัน เธอตาย ไม่ใช่เพียงลำพัง หากเพื่อนธรณ์มองลงล่าง ข้างใต้ปะการังคือร่มเงา คือซอกหลืบ คือบ้าน

เห็นเงาฝูงปลาเล็กใต้ก้อนปะการังบ้างไหม นั่นแหละผู้อาศัย และหากคุณดำน้ำเป็น แอบเข้าไปมองข้างใต้ คุณจะพบกับหลายร้อยชีวิต กุ้งปะการังนับร้อย ปูแมงมุมปูใบ้ ปลาเก๋าปลาข้าวเม่าน้ำลึก ปะการังก้อนเดียวเป็นเหมือนโลกทั้งใบของหลายร้อยชีวิต ปะการังยักษ์สิ้น ทุกชีวิตสิ้นตาม ปะการังก้อนที่เห็น เติบโตช้ามาก เพียง 2 เซนติเมตรต่อปี ก้อนนี้กว้างหลายเมตร อายุอย่างน้อย 2-3 ร้อยปี

หากเธอตาย การฟื้นฟูที่จะได้ปะการังก้อนเท่านี้ ในชั่วอายุเรา คือความเป็นไปไม่ได้ ไม่ได้คือไม่ได้ มีเงิน 10-20-30 ล้าน ก็ย่นเวลาของธรรมชาติไม่ได้ มีเงินมหาศาลก็สร้างบ้านใหม่กุ้งน้อยปูจิ๋วเก๋าใหญ่ไม่ได้หรอก เคราะห์ดีที่พี่ๆ ไปช่วยกัน ปลดปล่อยเธอสู่มวลน้ำสีครามอีกครั้ง น้ำรอบโลซินคุณภาพดีมาก แสงสว่างส่องถึง โอกาสรอดมีสูง สักวัน รอยแผลเป็นจะเริ่มจางหายไป สักวัน บ้านจะกลับมาปลอดภัยสำหรับผู้อยู่อาศัย แต่ความปลอดภัยจะดำรงอยู่อีกนานแค่ไหน นั่นคือสิ่งที่เราจำเป็นต้องตอบ และเราตอบด้วยปฏิบัติการโลซิน เสียงคนรักทะเลจากทั่วสารทิศดังลั่น คนทำผิดแม้จะหาไม่เจอวันนี้ แต่ก็กำลังถูกติดตาม

เสียงยังดังไปถึงอนาคต หากมีใครคิดเข้ามาไล่ล่าหาปลาแถวนี้อีกครั้ง โลซินเป็นพื้นที่คุ้มครอง ใครทำร้ายโลซิน ข่าวดังไปทั่ว ทหารมา กรมทะเลมา และอีกหลายหน่วยมา หากทำผิด จะรู้เท่าถึงการณ์หรือไม่ถึงการณ์ ก็โดนจับ ผิด 2 กฎหมายหลายกระทง เฉพาะความเสียหายจากอวนครอบ 2,750 ตารางเมตร คูณด้วย 4 หมื่นซึ่งเป็นค่าฟื้นฟูมาตรฐานต่อตารางเมตร ค่าความเสียหายก็ 110 ล้านแล้วครับ มันคงไม่คุ้มค่ากับความเสี่ยงใด และนั่นคืออีกหนึ่งผลลัพธ์ที่ทรงคุณค่าของปฏิบัติการกู้ชีพโลซิน ที่จะส่งเสียงดังกังวานไปทั่วทะเลไทย คนรักทะเลจะไม่ทนรออีกต่อไป จะไม่เพียงน้ำตาตกคอยเก็บอวนจนแก่จนเฒ่า รอยแผลเป็นที่เห็นชัดครั้งนี้จะเป็นครั้งสุดท้าย ถึงเวลาแล้วที่ หัวใจแห่งอ่าวไทย จะได้รับการปกป้องให้สมกับความเอกอุในทุกด้าน มองจากฝั่งไป 72 กิโลเมตร หัวใจทะเลอยู่ที่นั่น และเธอจะไม่เดียวดายอีกต่อไป”